De stille kracht van de bestuurssecretaris in de zorg

De bestuurssecretaris. Vaak onzichtbaar voor de buitenwereld, maar onmisbaar voor de zorg en binnen zorgorganisaties. Onder druk van arbeidsmarktkrapte vindt verandering in de zorg steeds sneller plaats. Dat betekent onder andere meer noodzaak voor samenwerking, profielkeuze en preventie. In een speelveld waar belangen en professies elkaar kruisen, is de secretaris meer dan alleen de beheerder van agenda’s en procedures. Sterker nog: de rol ontwikkelt zich steeds meer tot regisseur van verandering.

Het complexe speelveld

In de zorg wordt verandering vaak niet bereikt via de formele bovenstroom van structuren, procedures en governance alleen. De onderstroom (relaties, belangen en cultuur) speelt minstens zo’n grote rol. Artsen, verpleegkundigen, bestuurders en toezichthouders hebben ieder hun eigen perspectieven en verantwoordelijkheden. En juist daar manoeuvreert de bestuurssecretaris als haarlemmerolie, die een veranderingsproces laat stromen. Of als regisseur, die de spelers op de juiste plek op het podium zet.

Meer dan processen en procedures

Hoewel de rol vaak formeel wordt beschreven in termen van governance, besluitvorming en informatievoorziening, schuilt de echte uitdaging in het omgaan met de onderstroom. Het vraagt om veranderkundige sensitiviteit, politiek inzicht en het vermogen om belangen in balans te houden. De wereld van de secretaris betreft niet alleen de ‘hard controls’, structuren, regels procedures en rapportages. In toenemende mate gaat het ook over ‘soft controls’, zoals gedrag, cultuur en onderlinge relaties.

Ook maar een mens

Succesvol zijn in deze rol betekent een goede afstemming tussen rol, persoon en systeem. De secretaris speelt zijn of haar veranderkundige rol in een complex en steeds bewegend systeem van de zorg. Daarin neemt de secretaris zichzelf altijd mee. Want laten we niet vergeten: ook de bestuurssecretaris is maar een mens. Met kwaliteiten, maar ook onzekerheden. En vaak met weinig echte vertrouwelingen. Door hun informatievoorsprong zitten bestuurssecretarissen regelmatig in een eenzame positie. Juist daarom is het zo belangrijk dat zij zichzelf blijven ontwikkelen – niet alleen in de harde kant van hun rol, maar ook in het persoonlijk leiderschap en de zachte kant van het speelveld.

Samen sterker

Wij pleiten vurig voor het vormen van kleine intervisiegroepen. Veilige plekken waar bestuurssecretarissen casuïstiek kunnen delen, leren van elkaar en samen groeien in hun vak. Daarmee versterken zij niet alleen zichzelf, maar ook de organisaties waarvoor zij werken.