Op weg naar zelforganisatie in de zorg
Nu de druk op de zorg blijft aanhouden gaat het geluid op dat de zaken anders moeten. De toename van bureaucratie heeft de professional in de zorg verstrikt doen raken in allerlei regels en procedures. Uiteindelijk verliezen zij daardoor de essentie van het werk vaak uit het oog: de patiënt. Zelforganisatie wordt al jaren als middel ingezet om effectief om te gaan met dit spanningsveld. Het belang van het zelforganiserende vermogen van teams alleen maar toegenomen.
Zelforganisatie in de zorg legt meer autonomie en verantwoordelijkheid bij de professional, waardoor teams effectiever te werk kunnen gaan en kunnen inspelen op de wensen van de patiënt. Maar hoe kijken medewerkers hier naar en hoe wordt dit door hen ervaren? Om deze vragen te kunnen beantwoorden heeft Anne van den Brink gedurende haar afstudeerstage bij FProfs een onderzoek gedaan onder verschillende zorginstellingen naar hoe zij kijken naar én omgaan met zelforganisatie van zorgteams.
’Ruimte zonder kaders is leegte’
Vaak wordt zelforganisatie verward met zelfsturing. Zelfsturing gaat echter over het ‘wat’ en zelforganisatie over het ‘hoe’ (De support organisatie’, Jirtsin Beenhakker). Opvallend is dat de uitkomsten van het onderzoek laten zien dat er onder zorgmedewerkers behoefte is aan de autonomie die past bij zelforganisatie, maar dat zij wel degelijk behoefte hebben aan een zekere sturing van bovenaf. De bevraagde zorgmedewerkers gaven aan dat zij tijdens de coronacrisis het gevoel hadden in het diepe te worden gegooid. Begrenzing en duidelijke leiding ontbrak, wat voor onrust zorgde bij de medewerkers. Om succesvolle zelforganisatie te bereiken zal dus een balans moeten worden gevonden tussen het geven van autonomie en het bieden van leiding.
Behoefte aan teampower
Het onderzoek liet ook zien dat een sterk, taakvolwassen team een vereiste is om zelforganisatie mogelijk te maken. Zorgmedewerkers geven aan behoefte te hebben aan een hecht team en een zekere ‘sense of belonging’. Tegelijkertijd ervaren ze momenteel weinig wederzijds vertrouwen en een lage motivatie om te investeren in teambuilding. Teambuilding wordt ook nog bemoeilijkt door de omvang van de teams en het feit dat collega’s onmisbaar zijn in het werk gedurende de coronacrisis. Toch is het juist de teambuilding die nodig is om zelforganisatie in de zorg mogelijk te maken.
Weet waar je aan begint
Aan de hand van deze inzichten heeft FProfs een programma opgezet, speciaal voor zorgorganisaties. Wij helpen jou graag om jouw zorgteams de gewenste verandering door te laten gaan. Of het nu om een team binnen een ouderenzorg instelling gaat, een ziekenhuis, of thuiszorg, met onze expertise en kennis over het vak weten wij waar de knelpunten zitten. Concreet kunnen wij het volgende voor je doen:
1. Autonomie vs. Kaders. Een training voor leidinggevenden. Hoe zorg je ervoor dat je
medewerkers meer autonomie geeft maar tegelijkertijd duidelijke kaders stelt? Zeker in
dit hybride tijdperk.
2. Digitaal teambuilding platform. Wij bieden een digitaal platform aan voor alle
zorgmedewerkers waarin zij aan hun teambuilding kunnen werken op hun eigen tijd. Geen
roddelplatform, maar een plek om complimenten te uiten, samenwerken te stimuleren.
3. Team power boost! Wij bieden aan waar zoveel behoefte aan is bij de zorgmedewerker. Een
gerichte workshop om de teambuilding te versterken.